“A Musician’s lifestyle” / “Bir Müzisyenin hayat stili” (EN/TR)

EN:

“A Musician’s lifestyle”

Recently, my musical life has suddenly gone from a speed of 10 to 100 kilometers: I have given more concerts in these last 7 months than in the last 7 years ! While I am so, so incredibly grateful for this, I am also forcibly having to change my lifestyle in order to be able to adequately sustain my new responsibilities and the amount of stress they bring.

A highlight of this process has been starting to work with ballet dancers for the first time; I have grown an even more profound admiration for them. I value discipline very highly and it is quite obvious that for dancers, it is simply a sine qua non. Sleep late and party for a week and you will simply fall on the ground in front of hundreds of people during a pirouette (or so I would imagine. While I was doing Swan Lake in Saransk ((Russia)) a month ago, I couldn’t believe how the prima ballerina could dance while sick with a fever in the Sleeping Beauty the day before my rehearsals started). There’s an art form where you can not perform without the proper lifestyle ! What is for a musician a wrong note (largely unnoticeable for most publics) for them would be utter and complete humiliation.

Discipline is not second nature for me; I am lazy and use a lot of ‘self violence’ to make myself do things. The reason for that is, I suspect, that part of me doesn’t believe any good may come from achieving my life goal of sharing as much Music (with as much excellence as possible) as I can: the world is too fucked, too ugly and corrupt and, well, so am I, as a part of it. This mentality makes it so that each time I want to recreate or create, I need to fully remake myself believe that it is a joy to be alive and that our journey on earth is not meaningless but worthwhile, and that in the end, everything and everyone is not as fucked and lost as western media purposely and continuously makes us believe… In a shorter single sentence, my default mode (since I’ve been a teenager) is an existential crisis and I have to overthrow it each time I open a new score.

Many musicians I know (including myself) do not have a ‘good’, healthy lifestyle at all. We should, though, I think. We are, after all, also part athletes like dancers (just of smaller muscles). That being said, there have been many ‘greats’ who have suffered poor health, had lousy discipline and poor habits, yet still were and became great; one thinks of the pianist Samson François, for example. But I can’t help thinking of how much ‘more’ they could have been and given humanity. This of course arises the question that if Samson François was a stable, disciplined human being, perhaps he would also not have possessed his specific form of ‘madness’ and be able to produce such exciting emotional extremes while playing, delighting us listeners. The lifestyle was part of his madness which was part of his art. In conductors, one thinks of Kleiber.

I muse around the subject because I’ve recently had a few health scares, which I think were directly connected to my sudden rise in stress and responsibility levels. Before conducting my first ballet (Tchaikovsky’s Nutcracker) about two months ago, I woke up in the morning, not too anxious (the General Rehearsal went reasonably well and the Corps de Ballet was reasonably happy with the tempi), but decided to do some breathing exercises anyway (the Wim Hof ones, which are quite demanding). I did 10000000 times what I usually try to do each morning, and the moment they were over, I suddenly lost my sight (double vision to the point of blindness), had palpitations, couldn’t breathe, couldn’t speak out a logically phrased sentence and, worst of all, lost all strength on the entire right side of my body to the point where I couldn’t walk downstairs or even put on a sweatshirt. I found myself barefoot in the closest emergency room (haha), sure I was having a brain clot / bleed. About a half hour later, I started to feel better, and was discharged after a few tests, and conducted in the evening (heartfelt thanks to Maestro Sunay Muratov, which I asked to come  to save the performance just in case I had something similar on stage). The human body has always been a fascinating subject to me; ever since I was a child, I’ve loved reading the anatomy books of my then medical student cousin (now she’s an incredible surgeon) and I love to watch surgery videos when I can’t sleep (or don’t want to sleep, which is often). This fascination, however, has culminated in an irrational belief in my powers to self diagnose ailments (and others’, too). To make a long story short, I diagnosed myself (I do laugh about this) with either a violent migraine with aura (55 % chance. I do have a lot of migraines since I’ve been a teenager but never like this, called ‘hemiplegic’ ones), a small transient blood clot in the brain (5 % chance. Called a ‘TIA a.k.a Transient Ischemic Attack’ which resolves by itself and causes not much harm except facilitating your chances of having a big, ‘real’ attack) or a panic / anxiety attack (I give this one 40%). After I started to write this post, I also spent a night in the ER for suspicions of a small stomach bleed and had three colds ! To sum it up, this all is highly unusual, as I would only be sick once every five years before I went from ’10 to 100’. Little note: my neurologist confirmed my self diagnoses and even the percentages. How smart I am ! Next time you make a doctor’s appointment, call me instead. You can partner with me for chamber Music as payment (I am longing to play Beethoven’s Archduke but can’t find partners as I am quite the antisocial one).

Anyway, whichever option it was (to be ‘new-agy’ ((an affliction which I am very prone to)), maybe I just opened a chakra that was quite closed, who knows ((although with those symptoms, I sure as heck may have opened my third eye and ascended to the 39th dimension)), it was clear that I pushed myself too hard in these last months, overworking myself to the point where my body basically told me to stop, or even better: I lack the lifestyle required to do so many relatively taxing things at once (One new Ballet / Opera every month intertwined with symphonic concerts, one very difficult chamber music program after years of no serious piano work ((including the Franck Sonata for Violin, boy did I mess up that second movement, thank god it was with the wonderful Elvin Hoxha Ganiyev)), one recital, working with a choir twice a week, going from city to city every week, and giving unlimited emotional support to two loved ones). Of course, I didn’t have to try to do everything perfectly, such as conduct all concerts by memory, watch every version of the ballets and operas I could get my hands on until 6 in the morning making me go to my rehearsals with 2 redbull drinks in my system, memorize every child’s name and personality and voice range in my chorus in the Notre Dame de Sion school, put everyone else’s emotional wellbeing before my own, etc. etc.  But the few who know me well will smile; knowing quite well that I am unable to do anything half way. It’s always been all or nothing with me and I literally don’t know the color gray in anything. If I look like I do, I am most likely acting. I blame it on my Sun-Mars-Pluto Scorpio stellium. Ha. Ha.

In the end, the performance that evening was good. The moment I regained my right side I was filled with spiritual fire and knew it would make me produce a good concert. There is a beauty in such moments, where death is closer, when it is more than just a distant, mysterious presence. One feels quite alive in precipices …

In conclusion:

The more I desire to do the best I can do in Music, the more I focus on what needs to be done to make that easier and in a more sustainable way. Anything that comes through my mouth I write down and I have a very specific schedule of healthy eating. I drink a lot of water (courtesy of a past relationship with an operatic singer :). I try to do sports (very erratically) and smoke about 5 e-cigarettes a day. Sleep (the pillar of all health matters, -or lack of it; unfortunately it is what I use to ‘escape (?)’ stress-), however, has eluded me since I was an infant. And as my recent, little health problems are showing, I am not dealing well with stress, not well at all.

So then,

more obstacles,

to overcome.

My ideal of the perfect Musician is someone like Idil Biret, whose every life choice from big to small is made in order to better serve Music and fulfill ‘The Mission’. If a genius like her does it, I would think the likes of us would need to do even more to maximize our potential.

What kind of lifestyle do you have as a Musician ? Are you happy with it ? Do you wish to change it ? Do you think that some people are just the way they are and that it is part of their artistry and it would be futile to try and change ? Do you think I am maybe taking Music too seriously because I have forsaken myself from most walks of life (which is where art comes from after all) (more on that later) (or maybe not, I probably won’t have the balls to write about such personal things) (and honestly it wouldn’t be all that interesting and better suited for a therapist’s well-paid ears) (all therapists do is give you medication so you become a zombie and not treat the deep problem, just the symptom -a real therapist should be able to  convince you that existence is meaningful through his own journey towards self realization with philosophy as a weapon too-) (maybe I’m mistaking therapists for Dalai Lamas ?) (too much parentheses I think. Let’s put an end to this) (Now you have to go back to where they started, haha !) (Should I probably treat my readers with a bit more love) ?

Let me know what you think in the comments, or contact me personally if you want. Love to chat about things that matter.

Yours,

DOE

PS. I think of a quote by Herbert von Karajan that I read in a biographical book about him. It was something like this: ‘I wasn’t born with my discipline (he wakes up at 5 each morning, meditates, does sports, and works all day). It was very hard earned, through many long battles’.

PPS. Here is my crazy food program which I spent months calculating before starting to do it (it’s also made me lose 10 KG since last summer:)

TR:

“Bir Müzisyenin hayat stili”

Yakın zamanda, ‘müzikal hayatım’ birdenbire 10’dan 100 km’ye çıktı: son 7 ayda, son 7 yılda verdiğimden daha fazla konser verdim !

Bundan dolayı tüm benliğim çok ama çok şükran dolu olsa da, bu tempoya ayak uydurmak için hayat stilimi zorla değiştirmem gerekti.

Ankara Opera’sındaki bu ilk yılımın en güzel yanlarından biri bale dansçıları ile çalışmaya başlamak oldu ve kendilerine daha da derin bir saygı duymaya başladım. Disiplin benim için bir insanda hep çok önemli bir vasıf olmuştur ve kabul etmek gerekirse, kendimde kolaylıkla istediğim gibi gerçekleştirebildiğim bir konsept değildir ‘disiplin’. Özellikle Müzikal çalışmalarımda.

Hayatımı adayacak kadar sevdiğim bu uğraş bende bazen zor başlangıçlara gebe olabiliyor. Sonuçta bir yorumcu bile bir şekilde bir ‘yaratıcı’ rolündedir bana kalırsa (besteciler kadar olmasa da… haydi ‘yeniden yaratıcı’ diyelim. Ama gene de ‘yaratıcı’ kelimesi var oralarda bir yerde). Ama birşey yaratmayı istemek için sevgi, inanç, umut gerekiyor, dünyaya, insanoğluna, hayata. Bu gezegendeki bu yolculuğun boşu boşuna değil de bir anlam için olduğuna tüm kalbinizle inanmanız gerekiyor… en azından benim için öyle. Yoksa yaratınızı veya ‘yeniden yaratınızı’ niye paylaşmak isteyesiniz ? Insanlar değil de ulvi bir figür adına yapıyorsanız, buradan ayrıldığınızda da paylaşabilirsiniz onunla sonuçta. Böyle bir durumda, buradaki 80 yıl boyunca para, zevk, güç peşinde koşup tatil yapmak daha mantıklı.

Çok mutlu ve refah içinde geçse de, çocukluğumdan beri benim fabrika ayarım bir nevi ‘varoluşsal kriz’ olmuştur hep. Kabul etmeyi sevmesem de fazla hassas, çok düşünüp herşeyi didik eden (bunu bir partisyonu çalıştığımda bir pozitif etkene çevirmeyi başarıyorum yavaş yavaş -tabi derin çalışacak zamanım olduğunda…-), çok duygusal bir yapım var. Bunu çok iyi saklıyorum, özellikle şeflik yaptığımda. Ancak yaşamak benim için zor. Bir nevi savaş. Tüm şansıma, şanslarıma rağmen.

Uzun lafın kısası, her yaratacağım veya ‘yeniden yaratacağım’ vakit, her yeni bir partisyonu açtığımda, o fabrika ayarımdan çıkıp içimde büyük bir enerji ve güç bulup tekrar sevmem, inanmam gerekiyor. Bu nedenle halen disiplin konusunda mükemmeliyete ulaşamadım. Bale dansçılarını düşünürseniz benim gibi bu tarz kaprisler (?) yapamayacakları bir durum ortaya çıkıyor. Bir hafta her sabah 6’da yatmaları durumunda beş pirouette sonrası kendilerini yerde bulabilirler (ya da en azından ben öyle düşünüyordum.  Bir ay evvel Rusya’ya Kuğu Gölü ‘nü yönetmek için gittiğimde, provalarımın başlamasından önceki akşam Prima Ballerina’nın Uyuyan Güzel ‘de 39 derece ateşle dans etmesini şaşkınlıkla izledim) ! Doğru hayat stili olmadan sahnede olamayacakları bir sanat onlarınki (cerrahlar ve pilotlar aklıma gelen başka bu tarz meslekler ((onların sorumluluğu daha ‘hayati’ olsa da, biz de vücudu değil de ruhu yolculuğa çıkarıp iyileştiremiyormuyuz ? O kadar da küçük bir sorumluluk değil)). Bizde bir yanlış nota onlarda binlerce kişinin önünde yere düşmek ile eşdeğer olsa gerek.

Tanıdığım bir çok müzisyen (çoğu benim jenerasyonumdan, tabii ki kendim de dahil ederek) pek de sağlıklı, disiplinli bir hayat yaşamıyor. Benim düşüncem yaşamamız gerektiğine dair… sonuçta biz de, dansçılar gibi yarı sporcuyuz (tek farkımız daha küçük kaslar kullanmamız). Fakat şunu da es geçemeyiz: müzik tarihinin birçok büyük yorumcusu da sağlıksız, dengesiz, disiplinsiz hayatlar yaşadı; piyanist Samson François mesela. Ancak benim hep aklıma gelen şudur: daha iyi yaşasaydı kim bilir daha ne büyük hediyeler bırakabilirdi insanlığa ? Ama ve ama… bir sorunsal daha ortaya çıkıyor: Samson François dengeli, disiplinli, bağımlılıkları olmayan bir insan olsaydı, acaba çalışında bu denli ekstrem duygu durumlarına ulaşarak, dinleyicisini böylesine kendinden geçirebilir miydi ? Yani başka bir deyişle, belki de ‘kötü’ hayat stili karakterinin ve dolayısıyla sanatının bir parçasıydı. Şeflerden aklıma Kleiber geliyor (pek de başka yok şeflerde. Bir şef dengesiz olamaz… ((?)) Kleiber zaten anladığım kadarıyla bunun bedelini asla müzik direktörü olmayarak ((kendi de istemiyordu gerçi)) ve akranlarıyla karşılaştırıldığında daha az konser vererek ödedi ((600 opera temsili, 89 orkestral konser, 37 bale ! (((evet şu an Kleiber hakkında bir kitap okuyorum:))) Ama Karajan, Solti, Bruno Walter’lerin yanında az kalan istatistikler !!!).

Bu konu üzerine yazıp çiziyorum çünkü son aylarda (çok muhtemelen yükselen stres seviyemden ve yeni aldığım sorumluluklarımdan dolayı) bir kaç sağlık sorunu yaşadım. İlk bale temsilimi yöneteceğim sabah olanlar mesela. Çok da stresli değildim, genel prova fena değildi ve bale tempolardan memnun kalmıştı. Sakin olmama rağmen daha da rahatlamak için nefes egzersizleri yaptım (Wim Hof egzersizleri, ağır egzersizler). Normalde yaptığımdan 10 kat daha fazla ve daha sert yapınca, bitirdiğim an birden gözlerim çift görmeye başladı (körlük seviyesinde; yani telefonumda yazan birşeyi dahi okuyamadım), kalbim makine gibi atıyordu, nefes alamadım, konuşmakta zorlanıyordum ve en kötüsü, vücudumun tüm sağ tarafı tamamen gücünü kaybetti, merdivenden inemez, bir t-shirt koyamaz halde buldum kendimi. 3 dakika bekledim geçer mi diye, geçmeyince de beyin kanaması olduğundan emin bir şekilde kendimi en yakın acilde attım (yalınayak :). Fakat yarım saat kadar sonra semptomlarım kendi kendine azalmaya başladı, ve bir kaç tetkik ve serumdan sonra eve gönderildim. Akşamki temsil de iyi geçti (Maestro Sunay Muratov’a ne kadar teşekkür etsem azdır. Ne olur ne olmaz sahnede benzer bir şey olursa gelip temsili kurtarması için gelmesini rica ettim). Insan vücudu hep çok ilgimi çeken bir şey olmuştur ve küçüklüğümden beri o zamanlar tıp öğrencisi olan kuzenimin anatomi kitaplarını okumayı çok severdim (şimdi müthiş bir cerrah oldu !). Bazen uyuyamayınca da ameliyat videoları izlediğim olur. Geleceğim nokta şu ki bu ilgi maalesef kendime (ve başkalarına) medikal tanı koymakta büyük zihin güçlerim olduğuna inanmama neden oldu =)))). Tanı şu şekilde (vallahi gittiğim nörolog tetkiklerden sonra yüzdelerine kadar tanımı kabul etti, bence bir sağlık sorunuzda artık bana danışın):

• Opsiyon 1 (%55): Auralı, ‘hemiplejik’ (vücudun bir tarafını dünyadan kısmen silen) migren. Migren ergenliğimden beri birlikte yaşadığım bir kıskanç dost. Ancak genelde yaşadığım tek aura (migren ağrısının geleceğini ilan eden trompet motifi) çok az görsel ve işitsel hassasiyet olduğundan, bu tür bir şey benim için de sürpriz oldu açıkçası. Migrenin özü aslında beyin damarlarının küçülmesi veya genişlemesi. E benim dakikalarca nefes tutmalı spesifik nefes egzersizleri de buna neden oluyormuş. Kısacası ben resmen kaşınmışım bu opsiyon doğru opsiyon ise. No more Wim Hof.

• Opsiyon 2 (%40): Panik / Anksiyete atağı. Danıştığım psikiyatrlar şaşırmadı bile. Yahu sağ tarafım felç oldu dedim ne anksiyetesi allah aşkına diye diye dilim yoruldu,  bir türlü fikirleri değişmedi :))). Stresin vücudun bu denli etkileyebilme potansiyeli olması bana çok acayip geliyor. Stres yahu stres. Kafanıza gelen bir beyzbol sopası değil.

• Opsiyon 3 (%5): Beyin pıhtısı veya kanaması (kendi kendine geçen, küçük bir tane, namıdiğer ‘Transient Ischemic Attack’).

Not: bu yazıyı yazmaya başladığımdan beri bir de küçük bir adet mide kanaması (endoskopi sonrası ülser çıktı) ve üç tane nezle geçirdim. Normalde beş yılda bir hastalanan biriydim oysa daha önce.

Her neyse. Bu opsiyonlardan hangisi başıma geldiyse (belki de bayağı kapalı bir çakramı açtım kim bilir. İnanırım bu tür şeylere. De herhalde bu semptomlarla Dalai Lama’ya dönüşmüş, 39’uncu boyuta ulaşmış olmam lazım. Doktora da ihtiyacınız kalmadı madem artık ermek için de bana gelebilirsiniz), bir şey çok belli: kendimi fazla zorladım, ve vücudum emniyet şalterini çekip bana ‘dur’ demek zorunda kaldı.

Ya da daha iyisi: yakın zamanda yoğunluğu büyük ölçüde artan hayatımda yaptığım işi aynı kalitede yaparak devam ettirmem için gerekli olan hayat stiline sahip değilim (her ay yeni bir bale / opera, araya giren 4-5 senfonik konser, bir zor oda müziği konseri ((içinde Franck keman sonatı vardı, o lanet ikinci bölüm provada iyi geçse de konserde on kat hızlı tempo almamla tam bir şarlatanlığa döndü, neyse ki Elvin Hoxha Ganiyev ile çalıyordum :)), bir resital, bir gençlik korosu ile haftada iki defa çalışmak, her hafta şehir değiştirmek, iki kişiye sonsuz duygusal destek vermek). Şöyle bir şey de var: yaptığım herşeyi mükemmel yapmaya çalışmak zorunda değildim, her konseri ezbere yönetmek, her bale veya opera’nın Youtube’da bulduğum tüm yorumlarını sabah 6’ya kadar izlemek, veya her koro üyesinin karakterini, ses kapasitesini, yaşını hayatını öğrenmek vs., bunları yapmak zorunda değildim. Ama beni yakından tanıyan az bir kaç kişi gülümsüyordur şimdi. Bilirler ki ben hiçbirşeyi yarım yapamam. Hayat benim için her zaman ya hep ya hiç meselesi, gri rengi nedir bilemiyorum hiçbir zaman (öyle gözüküyorsam aktörlük yapıyorumdur). Hatayı burç haritamda güneş, mars ve plüto’nun (hepsi sekizinci ev) akrep’te olmasına atıyorum. Ha. Ha. Ha.

Bu badireyi atlattıktan sonra, neyse ki akşamki konser iyi geçti. Sağ tarafımı oynatabilmeye başladığım an içimi ruhsal bir güç doldurmuştu ve konserde herşeyimi vereceğimi biliyordum. Gerçekten bu tür anların kendine has bir güzelliği, ivmesi var, ölümün normalden biraz daha yakın, uzak bir fısıltıdan daha net bir ses olduğu anlar…

Son olarak:

Müzikte en ideal verime ulaşmaya çalıştıkça, bunu gerçekleştirebilmek adına bana ne yardımcı olur ne olmaz diye konsantre olmaya devam ediyorum. Yediğim herşeyi yazıyorum ve çok spesifik, 2 yıldır gerçekleştirdiğim bir sağlıklı yemek yeme programım var. Arabaya kötü benzin koyarsan motor pek iyi çalışmaz değil mi ? Aynı zamanda bol bol su içiyorum (7-8 yıldır en az 2.5 litre. Soprano bir eski kız arkadaşımın bende bıraktığı iyi bir alışkanlık…). Spor yapmaya çalışıyorum ama çok dengesiz biçimde; bir şekilde çocukluğumdan 20’li yaşlarıma kadar kompetitif biçimde yaptığım karate sporunun hala ekmeğini yiyorum diyeceğim, ama ekmek bayatladı biraz, ara sıra dirseklerim ve sırtım ağrıyabiliyor 2 saatlik opera temsilleri sonrasında. Günde aşağı yukarı 5 e-sigara içiyorum. Son olarak, maalesef en önemlisi, uyku olayını hala çözümleyemedim, çünkü gecenin körü benim için her zaman bir kaçış anı oldu. Şimdi de üstüne insomnia eklenince de müthiş oldu. Ve stres, tabii ki. Bu olayların üzerine stres ile iyi başettiğimi söylemek komik olur. Ama ilk aylara göre çok daha iyiyim; ilk operam ilk balem değil, o da var. Duayen şeflerimizden biri (peder değil) opera yönetmeyi tır kullanmaya benzetmişti. Bence çok doğru ! Ama sanırım vitesleri değiştirmeyi öğrendim artık.

Umarım bu maksimum verime ulaşmamı engelleyen alışkanlıklarımdan kurtulurum. Bunun için canla başa mücadele etmeye devam.

Düşününce benim için ideal müzisyen Idil Biret Hanım’dır. En küçükten en büyüğüne her hayat seçimi Müziğe daha iyi hizmet etmek adına yapılır bu müthiş varlığın. Onun gibi bir deha bile bunu yapıyorsa… bence bizler de yapmalıyız…

Bir Müzisyen olarak hayat stiliniz nedir ? Ondan memnun musunuz ? Değiştirmek ister misiniz ? Sizce bazı insanlar neyse odur ve oldukları kişi sanatçılıklarının bir parçası olduğu için, değişmeye çalışmak saçmalık mıdır ?

Yorumlarda cevaplarınızı beklerim. Veya bana kişisel olarak ulaşın… Havadan sudan olmayan konular hakkında konuşmayı çok severim.

Deniz Oliveira Erdinç

PS. Aklıma Herbert von Karajan’ın bu konuyla alakalı bir alıntısı geliyor, okuduğum bir biyografi kitabında. Aşağı yukarı şöyleydi: ‘Ben bu disiplin ve hayat stiliyle (her sabah 5’te kalkar, meditasyon yapar, yüzer, ve tüm günün geri kalanı çalışır) doğmadım, benim yaradılışım değil. Çok zor kazanılmış savaşlar ile başardım’ …

Post-Post-Scriptum. İşte o bahsettiğim kafayı yemiş yemek programı (hazırlarken her elementini haftalarca mikrogramına kadar düşündüm):